Bewegend leren: effectieve strategieën voor zwakke spellers

Geplaatst op 7 augustus 2024

Inleiding

Bewegend leren wint aan populariteit in het onderwijs vanwege de positieve effecten op de leerprestaties van leerlingen, vooral bij zwakke spellers. Dit artikel bespreekt de voordelen van bewegend leren, de wetenschappelijke basis ervan, en hoe het effectief kan worden ingezet om de spellingvaardigheden van zwakke spellers te verbeteren.

Wat is Bewegend Leren?

Bewegend leren integreert fysieke activiteiten in het leerproces. Het idee is dat beweging het leren ondersteunt door de hersenactiviteit te stimuleren en de betrokkenheid van leerlingen te vergroten. Dit kan variëren van eenvoudige oefeningen zoals lopen en springen tot meer gestructureerde activiteiten zoals sport en dans.

Wetenschappelijke Basis

Onderzoek toont aan dat fysieke activiteit de hersenfunctie en het leervermogen verbetert. Beweging verhoogt de bloed- en zuurstoftoevoer naar de hersenen, wat de cognitieve functies versterkt, zoals aandacht, geheugen en informatieverwerking. Studies hebben ook aangetoond dat bewegend leren kan leiden tot betere academische prestaties en verhoogde motivatie bij leerlingen.

Voordelen van Bewegend Leren voor Zwakke Spellers

Verhoogde Aandacht en Betrokkenheid

Bewegend leren helpt bij het vasthouden van de aandacht en betrokkenheid van leerlingen, wat essentieel is voor effectieve spellinglessen. Zwakke spellers hebben vaak moeite om geconcentreerd te blijven, en fysieke activiteit kan helpen om hun aandacht vast te houden.

Verbeterde Geheugenretentie

Beweging kan de geheugenretentie verbeteren, wat cruciaal is voor het leren van spelling. Door woorden fysiek te oefenen, zoals door ze te schrijven in de lucht of op de grond, kunnen leerlingen deze beter onthouden en reproduceren.

Minder Stress en Angst

Bewegend leren kan ook helpen bij het verminderen van stress en angst, die vaak voorkomen bij zwakke spellers. Fysieke activiteit bevordert de aanmaak van endorfine, wat kan helpen bij het creëren van een positieve leeromgeving.

Implementatiestrategieën voor Bewegend Leren

Spellingactiviteiten met Beweging

Er zijn verschillende manieren om beweging te integreren in spellinglessen. Een voorbeeld is het laten springen van leerlingen bij elke letter van een woord dat ze spellen. Dit helpt niet alleen bij het fysiek verwerken van de spelling, maar maakt de les ook leuker en interactiever.

Integratie in de Dagelijkse Routine

Bewegend leren kan gemakkelijk worden geïntegreerd in de dagelijkse routine van de klas. Korte bewegingsoefeningen tussen de lessen door, zoals stretch- en balansoefeningen, kunnen de aandacht en energie van de leerlingen verhogen.

Gebruik van Technologie

Technologie kan ook een rol spelen bij bewegend leren. Apps en interactieve spellen die fysieke activiteit combineren met leeractiviteiten kunnen een effectieve manier zijn om leerlingen betrokken te houden en hun spellingvaardigheden te verbeteren.

Praktische Voorbeelden van Bewegend Leren

Voorbeeld 1: Het Spel "Levend Woord"

In dit spel vormen leerlingen letters met hun lichaam om woorden te spellen. Dit vereist samenwerking en fysieke activiteit, wat beide de betrokkenheid en het leerproces bevordert.

Voorbeeld 2: Het "Rondrennend Dictee"

Bij dit dictee rennen leerlingen naar verschillende hoeken van de klas om woorden op te halen die ze vervolgens moeten spellen. Dit combineert fysieke activiteit met het leren van spelling, wat helpt bij de retentie en betrokkenheid.

Uitdagingen en Oplossingen

Weerstand van Leraren en Ouders

Een mogelijke uitdaging is de weerstand van leraren en ouders tegen bewegend leren. Sommige leraren zijn misschien terughoudend om bewegend leren te implementeren vanwege een gebrek aan training of middelen. Ouders kunnen ook sceptisch zijn over de effectiviteit ervan. Goede communicatie en training kunnen helpen om deze weerstand te overwinnen.

Logistieke Beperkingen

Logistieke beperkingen, zoals beperkte ruimte in het klaslokaal, kunnen een uitdaging vormen. Creatieve oplossingen, zoals het gebruik van buitenruimtes of multifunctionele meubels, kunnen deze beperkingen helpen overwinnen.

Conclusie

Bewegend leren biedt een veelbelovende aanpak voor het verbeteren van de spellingvaardigheden van zwakke spellers. Door fysieke activiteit te integreren in het leerproces, kunnen leraren de aandacht, betrokkenheid en geheugenretentie van leerlingen verhogen. Hoewel er uitdagingen zijn, kunnen deze worden overwonnen met de juiste strategieën en middelen. Bewegend leren heeft het potentieel om een positief verschil te maken in het onderwijs en bij te dragen aan betere leerresultaten voor alle leerlingen.

Geraadpleegde bronnen

• Barbosa, A., Whiting, S., Simmonds, P., Moreno, R. S., Mendes, R., & Breda, J. (2020). Physical activity and academic achievement: An umbrella review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(16), 1–29.
• De Greeff, J. W., Bosker, R. J., Oosterlaan, J., Visscher, C., & Hartman, E. (2018). Effects of physical activity on executive functions, attention and academic performance in preadolescent children: a meta-analysis. Journal of Science and Medicine in Sport, 21(5), 501–507.
• Donnelly, J. E., Hillman, C. H., Greene, J. L., Hansen, D. M., Gibson, C. A., Sullivan, D. K., … Washburn, R. A. (2017). Physical activity and academic achievement across the curriculum: Results from a 3-year cluster-randomized trial. Preventive Medicine, 99, 140- 145.
• Fitenvaardigopschool.nl. (2021). Fit en vaardig op school. Geraadpleegd van https://fitenvaardigopschool.nl/
• Kennisrotonde. (2016). Is het waar dat leerlingen die bewegend leren beter presteren? Zo ja: Hoe is dit te verklaren? Voor welke leeftijdsgroep(en) en bij welke leerinhouden werkt bewegend leren? (KR.002A). Den Haag: Kennisrotonde.
• Kennisrotonde. (2020). Hoe kan in het rekenonderwijs op de basisschool het memoriseren en automatiseren van basisbewerkingen het beste worden aangeleerd en onderhouden? (KR. 808). Den Haag: Kennisrotonde.
• Mavilidi, M. F., Okely, A., Chandler, P., Domazet, S. L., & Paas, F. (2018). Immediate and delayed effects of integrating physical activity into preschool children’s learning of numeracy skills. Journal of Experimental Child Psychology, 166, 502-519.
• Mullender-Wijnsma, M., Hartman, E., De Greeff, M., Visscher, C., Doolaard, S., & Bosker, R. (2015). Bewegend leren in de klas. 4W: Weten Wat Werkt en Waarom, 4, 38-45.
• Mullender-Wijnsma, M. J., Hartman, E., De Greeff, J. W., Doolaard, S., Bosker, R. J., & Visscher, C. (2016). Physically active math and language lessons improve academic achievement: a cluster randomized controlled trial. Pediatrics, 137, 1-9.
• Poitras, V. J., Gray, C. E., Borghese, M. M., Carson, V., Chaput, J. P., Janssen, I., Katzmarzyk, P. T., Pate, R. R., Connor Gorber, S., Kho, M. E., Sampson, M., & Tremblay,
• M. S. (2016). Systematic review of the relationships between objectively measured physical activity and health indicators in school-aged children and youth. Applied Physiology, Nutrition and Metabolism, 41(6), 197–239.
• Watson, A., Timperio, A., Brown, H., Best, K., & Hesketh, K. D. (2017). Effect of classroom-based physical activity interventions on academic and physical activity outcomes: a systematic review and meta-analysis. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 14, 1-24.
• Van Druenen, M., Gijsel, M. A. R., Scheltinga, F., & Verhoeven, L. T. W. (2019). Leesproblemen en dyslexie in het basisonderwijs: handreiking voor aankomende leerkrachten. ‘s-Hertogenbosch: Masterplan Dyslexie en Expertisecentrum Nederlands.